ӨМНӨД МОНГОЛЫН ИХ ХУРАЛДАЙ БАЙГУУЛАГД…

2017-11-28 SMC ӨМИХ 1227

ӨМНӨД МОНГОЛЫН ИХ ХУРАЛДАЙ БАЙГУУЛАГДСАНЫГ ДУРСАХУЙ

Гуравдугаар хэсэг. Орон бүхний Үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнүүд нэгдэгтүн!

ӨМНӨД МОНГОЛЫН АСУУДЛУУД БА АЗИЙН АРДЧИЛАЛ. 2016.11.11. Өмнөд Монголын их хуралдайн (ӨМИХ) 3 дахи өдрийн өргөтгөсөн хуралдаан “Өмнөд Монголын асуудлууд ба Азийн Ардчилал” хэмээх олон улсын чуулганы хэлбэрээр өрнөлөө. “Мита Кайкан” буудал байрлах барилгын маань хажуу орцонд байх, уржигдар ӨМИХ байгуулах чуулган хуралдсан танхимд боллоо. Азийн ардчилагчид, үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөн (ҮЭЧХ)-ийнхэн идэвхтэй оролцов. Өмнөд Монгол, Монгол улсын төлөөлөгчид, Японы Хидетоши Ишии, Тошиюки Учида, Тошихиро Удака, Танака Такеюки, Фумие Фурукава, Тэрүэ Ёкота, Тайваний Энди Чан Хо Тин, Чиэн Юан Цэн, Жэйсон Чоу, Лонсон Чоу, Мэйли Чоу, Ниү Хиок Финг, Түвдийн Хэдрүб Тондуп, Пэма Гялпо, Уйгурын Турмухаммет Хашим, Ильхам Махмут, Хажи Күтлүк, Хотонгийн  болон бусад олон хүн оролцлоо.

Өмнөд Монголын төлөөлөгчид:

“Өмнөд монгол малчдын тэмцэл нь 2011 оны малчин Мэргэний алагдсанаас хойш улам идэвхжиж, байнгын чанартай болсон. Энэ их тэмцэлд жил бүр нэг, түүнээс дээш хүн амь эрсдэх хандлагатай боллоо. Төрөөс “уул уурхай, хортой үйлдвэр, цэргийн бааз, гахайн аж ахуй байгуулна, байгаль хамгаална” гэсэн шалтгаанаар, мөн орон нутгийн авлигач түшмэдүүд ирмэл хятадуудын ашиг хонжооны янз бүрийн үйл ажиллагаанд зориулж малчдын нутаг бэлчээрийг булаадаг.

Хохирлыг барагдуулдаггүй, буруутнуудад хариуцлага  хүлээлгэдэггүй, монголчуудыг нүдэнд орсон шороо, шүдэнд орсон хог мэт дорд үздэг. Үндэстнийг яаж дарлаж колоничилж болох вэ, тэр бүхнийг дээд зэргээр хэрэгжүүлж байгаа. Үүнийг харин дэлхий даяар сайн мэддэггүй. Тийм учраас Өмнөд монголчуудын ҮЭЧХ-ийг хангалттай дэмжихгүй байна. ӨМИХ байгуулагдаж олон улс үндэстний анд нөхөд тойрон хүрээлж байгаа нь энэ байдлыг өөрчлөхөд их тус нэмэр болно гэж итгэж байна” гэж ярьж байлаа.

Уйгур төлөөлөгчид:

“Монгол уйгур хүмүүс ахан дүүс. Эртний их соёлын хэлхээ холбоо, харилцан нөлөөлөлтэй, нүүдэлчдийн нэгэн улс гүрний дотор хамтдаа багтаж явсан нь нэг бус удаа. Чингис хааныг уйгурууд хүндэтгэн дагаж, их аян дайнд нь оролцож, монгол уйгур хүмүүс хамтдаа их түүхийг бүтээлцэж явлаа. Эртний соёлтой, төртэй уйгур бид Чин улсын харьяанд багтаж байхдаа хэд хэдэн удаа эрх чөлөөгөө олж, улсаа байгуулах их бослого гаргаж, тусгаарлаж  ч байсан. 20-р зуунд Дундад улсын бүрэлдэхүүнд байхдаа хоёр ч удаа тусгаар тогтнолоо байлдан олсон. Хятадууд ЗХУ-тай хүч хавсарч, тусгаар тогтнолыг маань устгаж байсан.

БНХАУ-ын бүрэлдэхүүнд орсноосоо хойш бид тоо томшгүй хэлмэгдүүлэлт, нугалаа завхралд өртөн, хэмжээлшгүй их хохирч хэлмэгдсэн. Өнөөдөр уйгур биднийг уламжлалт шашнаа шүтвэл ялт хэрэг, терроризм гэж харж, рамадан зэрэг ёс үйлээ хийх, сахал тавихыг хүртэл хориглож, сүсэгтнүүдэд зориулсан концлагериуд барьж, гал тогооны хутга мэс дэлгүүрээс авах болбол буу  авч байгаа юм шиг тусгай зөвшөөрөлд хамрагдаж, бүртгүүлдэг болсон. Гэвч бид нугарч шантрахгүй, анд нөхөд та бүхэнтэйгээ хүч нийлүүлэн тэмцэх болно” гэж ярьж байлаа.

Түвдийн төлөөлөгчид:

“Түвдүүд монголчууд эртний их найрамдал нөхөрлөлтэй, харилцан нөлөөлөлтэй, шашин нэгтэй ахан дүүс билээ. Чин улсаас хоюулаа салаад, бие биеийнхээ тусгаар тогтнолыг хамгийн анх зөвшөөрцгөөж, дипломат төлөөлөгчийн газруудыг солилцож байсан нь тэр үед асар  их ач холбогдолтой байлаа. Эртний соёлтой, төрт ёсны уламжлалтай Түвд улсыг БНХАУ 1950-51 оны түрэмгийллээр булаан эзэлж, хавсарган нэгтгэсэн. Их хэлмэгдүүлэлт харгислалыг өрнүүлж, шашин соёлыг бусниулсан тул 1959 онд түвдүүд бослого дэгдээж, хятадууд цус урсган дарсан, Далай лам тэргүүтнүүд Энэтхэг рүү дүрвэсэн.

Түүнээс хойш байнгын харгислал, геноцид өрнөж ирлээ. 2008 онд түвдүүд ахин бослого дэгдээсэн. Хятадуудын харгислал нэмэгдсээр, Түвдийн ард түмэн эсэргүүцсээр, эсэргүүцэх тусам улам харгисласаар л өдий хүрлээ. Эсэргүүцлийн тэмдэг болгож өөрийгөө шатаасан хүн тоогоо алдлаа. Түвд түмэн олныхоо эрхийн төлөө зүтгэж тэмцэж ирсэн Тензин Делек ринбүчиг маань террорист гэж шоронд хорьж тамласаар амь насыг нь авсан. Энэ хэцүү бэрхийг даван туулж бид бүхэн эрх чөлөөний тэмцлээ үргэлжлүүлсээр байна. Тэмцлийн их потенциалтай өмнөд монгол нөхөд маань ингэж эвлэлдэн нэгдэж, шинэ шатанд гарч байгаад маш их баяртай байна” гэж ярьж байлаа.

“Өмнөд Монголын асуудлууд ба Азийн Ардчилал” хурлыг нээж, ӨМИХ-н тэргүүн Тэмцэлт Шовцууд үг хэлж байна.

Японы төлөөлөгчид:

“Япон нь ардчилсан улс тул аливаа нэг ард түмнийг дарлах, хүний эрхийг нь зөрчихтэй яавч эвлэрэхгүй, яавч хүлээн зөвшөөрөхгүй. Энэ бол зарчмын асуудал. Япончууд монголчуудын ҮЭЧХ-ийг эртнээс дэмжиж ирсэн билээ. Нармай Монголын хөдөлгөөнийг дэмжсэн. 20-р зууны 30, 40-өөд онд өвөр монголчуудын ҮЭЧХ-ийг дэмжсэн. Төр улс байгуулж төлөвших,  зэвсэгт хүчнээ байгуулах, хятадын гоминдан, маочууд, элдэв хүчин, бүлэглэлүүдээс хамгаалж, Японд сурч боловсроход нь туслалцаа үзүүлж, хоёр ард түмний найрамдал нөхөрлөлийг бэхжүүлэхэд их анхаарч байлаа. Зөвлөлтийн дарлалаас монголчуудыг чөлөөлнө, бүх монголчуудыг нэгтгэнэ гэж дайтаж байлдаж ч явлаа. Гэхдээ бүх юм өөгүй, алдаагүй байсан гэж хэлэхгүй ээ, япончууд бидний түүхэнд сайн муу аль аль нь бий. Япончууд бид монголчуудыг төрөл садан, ахан дүүсээ гэж үздэг, тиймээс их элэгтэй.

Дэлхийн дайнаас хойш ч монголчуудад юу тохиолдож байна гэж чих тавьж, судалж, 80-аад оноос улс төрийн эсэргүү гэгдсэн хүмүүсийг хүлээж авч, японы иргэд, ТББ-ууд тусалж дэмжиж ирсэн. Япончууд янз бүрийн ард түмнүүдийн ҮЭЧХ-ийг зэвсгийн хүчээр дэмжиж байсан, Их Японы эзэнт гүрэн байгуулахыг оролдсон зэргээс болж, өмнөд монголчууд их хэлмэгдсэн. Үүний төлөө бидний хүлээх үүрэг хариуцлага гэж бий. Монголчууд ч япончууд бидэнд тусалдаг. Өнөөдөр бид Өмнөд Монголын Их Хуралдай байгуулагдах чуулганыг Япон орондоо хүлээн авч байгаадаа баяртай байна. Та бүхний эрх чөлөөний ариун үйлсээр бахархаж байна. Та бүхэнд Япон орны үүд хаалга ямагт нээлттэй шүү” гэж ярьж байлаа.

Хонконгийн төлөөлөгчид:

“Хонконгчууд бид бие даасан ард түмэн. Бидний хэл бол гуандун хэл. Зуу зуун жил бид өөрсдийн өвөрмөц замналыг туулж, ард түмэн болон төлөвшжээ. Хятад улс биднийг уусгах бодлого явуулж буй нь таалагдахгүй байна. Тиймээс Шүхрийн хувьсгалаа хонконгчууд хийсэн. Хувьсгалын нэг удирдагч Жошуа Вонг 1996 онд төрсөн, 2014 онд насанд хүрээгүй байхдаа Хонконгийн Шүхрийн хувьсгалыг удирдалцсан. Хонконгийн сонгуульд нэр дэвшигчид Бээжингийн төв засгаар зөвшөөрөгдөх ёстой гэснийг эсэргүүцэж, энэ хувьсгал гарсан байдаг. Эсэргүүцлийн үйл ажиллагаанаасаа болж, ноён Вонг олон удаа баривчлагдаж байсан. Тэрбээр Ардчиллын төлөөхи Демосисто намыг байгуулж, ЕНБД-аар нь ажиллаж байна.

Энд ирсэн Энди Чан Хо-тин гэдэг 26 настай хонконг залуу  Шүхрийн хувьсгалын лидерүүдийн нэг бөгөөд, тусгаар тогтнолыг шаардсан хатуу байр сууриараа ялгарч ирсэн. Энэ онд Хонконгийн тусгаар тогтнолын намыг байгуулж, даргаар нь ажиллаж байна. Түүнийг Хятад улс аюултай салан тусгаарлагчийн тоонд оруулсан байгаа. 2016 оны Хонконгийн парламентын сонгуульд түүнийг бүртгэхээс татгалзсан. Хонконгийн улс төрийн байдлыг 50 жил хөндөхгүй гэсэн тулдаа л Хонконгод Хятад улс дураар харгислал үйлдэхгүй байна. Гэхдээ хэлэлцэж тохирсноо зөрчин, Хонконгийн дотоод хэрэгт дураар оролцох болсон. Хятадын цөөнхи үндэстнүүдийн ҮЭЧХ-үүд хүчээ нэгтгэн үйл ажиллагаа явуулах нь нэн чухал байна” гэж ярьж байлаа.

Тайваний төлөөлөгчид:

“Тайваньчууд бид бие даасан ард түмэн. Тайвань буюу хоккиан хэлээр бид ярилцдаг. Тайвань Японы эзэнт улсын хэсэг байсан. Гоминданы талын 2 сая дүрвэгч манайд ирж, дарангуйлал тогтоосон, японы талынхан гэж олон хүнийг хэлмэгдүүлсэн. 1947 оны 2-р сарын 28-нд тайваньчууд гоминданы харгис дарангуйллыг эсэргүүцэж зэвсэгт бослого өрнүүлсэн. Тэгэхэд армийн хүчээр цус урсган дарсан, мянга мянган хүнийг цаазалж, бүр олон мянган хүнийг шоронд хорьж, тамлан зовоосон.

1949 онд дайны байдал зарлаж, энэ нь 1987 онд цуцлагдаж, тухайн үедээ 38 жил буюу хамгийн удаан үргэлжилсэн дайны байдал болж байсан. Энэ дайны байдлын үед маш их харгислал явагдаж, олон хүн цаазлагдаж, Тайваний хамаг шилдэг хүмүүс амиа алдах хүртэл янз бүрийн байдлаар хэлмэгдсэн, Тайваний соёл уламжлал гоминданы уусгах бодлогын дор их сүйдсэн.

1986 анх Гоминданаас өөр нам байгуулагдаж, 1992 онд анхны олон намын сонгууль явагдаж, 1996 онд анх өөр нам засгийн эрхийг авсан. Одоо ч ардчиллын бүрэн ялалтын төлөө тэмцэл үргэлжилсээр байна.

Хятадын аюул бидэнд бодтой нүүрлэсээр ирсэн. Манайд нэгдвэл та нарт Хонконг, Макаод олгосон эрхээс гадна, төрийн тэргүүн, зэвсэгт хүч зэргийг нэмж зөвшөөрнө гэдэг. Бид тусгаар тогтнолыг хүсэж байна. Хятадын коммунистуудын боол болохыг хүсэхгүй. Тайвань хөгжингүй эдийн засаг, Хятадаас 4 дахин өндөр амьдралын төвшин, дэлхийд дээгүүрт орох валютын нөөцтэй, энэ бүхнийг коммунистууд амтат бялуу гэж харж байна. Харин тэд тайваньчууд бидний төлөө санаа зовоогүй.

Бид бүхэн ҮЭЧХ-өө улам эрчимтэйгээр өрнүүлэх шаардлагатай болсон. Урьд гоминьдантай тэмцэж ирсэн бол одоо Хятадын жанжлан ноёрхогчид гээд бүр том хүчнээс өөрсдийгөө хамгаалах шаардлага тулгарч байна. Биднийг дэлхий дахин ойлгохгүй байна, 1971 оноос хойш НҮБ-д 13 удаа элсэх хүсэлт гаргаад бүтээгүй. Эрх чөлөөний төлөө хамтдаа!” гэж ярьж байлаа.

Хонконгийн тусгаар тогтнолын намын сонгуультан Жэйсон Чоу, Энди Чан Хотин хоёр захад, Уйгурын үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөний зүтгэлтэн Турмухаммет Хашим голд нь зогсож байна.

Миний бие:

-Бөмбөрцөг даяар дуурссан аугаа түүх соёлыг бүтээсэн монгол их үндэстэн нь түүхэн эмгэнэлт үйл явдлууд, их гүрнүүдийн хомхой түрэмгийллээс болж, хэдэн улсад хуваагдан, тархай бутархай суух болжээ. 1911 онд бүх монголчууд нийлж нэгэн гэр улсыг байгуулах үйлсэд өмнөд монголчууд хамтран удирдах хэмжээнд оролцож,  Таван замын цэрэг хөдөлгөн Чөлөөлөх дайныг хийж байсан ч, энэ эвлэлдэн нэгдэхүйг Хиагтын гэрээгээр таслан зогсоож байсан. Гэвч 20-р зуунд БНХАУ байгуулагдах хүртэл өмнөд монголчууд үндэсний эрх чөлөөний өргөн их хөдөлгөөнийг өрнүүлж, хэдэн ч удаа бүрэн тусгаар тогтнох дөхөж байлаа.

Говийн өмнөхи монголчууд Улаан малгайтны урвалгаан, дайн дажин, Баруунтныг дарах, Өвөр ардын намыг малтах, Соёлын хувьсгал зэрэг их харгислалуудад өртөж, дэлхийн хамгийн их аллага хядлагад өртсөн, зовж зүдэрсэн, хохирч хэлмэгдсэн түмэн олны тоонд зүй ёсоор багтах болжээ. Өмнөд монголчууд энэ бүхэнд шантарч мохолгүй, шударга ёсны тэмцэл хөдөлгөөнөө тасралтгүй үргэлжлүүлэн өрнүүлсээр энэ өдөртэй золголоо. 1981 онд хятад иргэн олноор суурьшуулахын эсрэг сурагчдын томоохон хөдөлгөөн өрнөсөн бол, малчдын бэлчээр нутгийнхаа төлөө хөдөлгөөн 2010-аад онд идэвхжиж, Мэргэн агсан зэрэг малчин баатруудыг төрүүлж, өнөөг хүртэл тасралтгүй өрнөж байна.

Ар монголчууд  өмнөд монгол ахан дүүсээ дэмжих явдал нь Сөнидийн Тэнгис ноёныг өмгөөлөн тулалдсанаас өгсүүлээд хөгжиж явсаар Богд хаант нэгэн Монгол улсыг байгуулах, олноор нүүж ирснийг суурьшуулах, 1945 онд өмнөд монголчуудаа нэгтгэнэ гэж Японтой байлдах хүртлээ төвшинд хүрсэн байдаг. БНМАУ-ын үед маршалл Чойбалсан нас барах хүртэл өмнөд монголчуудтайгаа нэгднэ нийлнэ гэсэн чиг шугам хэвээрээ байлаа. БНМАУ БНХАУ муудалцсан он жилүүдэд өмнөд монголчуудаа дэмжих нь багасч, 1980-аад оны өөрчлөн байгуулалтын он жилүүдээс ахин сэргэсэн.

Одоогоос 25 жилийн өмнө, БНХАУ-ын ЭСЯ-ны үүдэнд “Дэмчигдонров хунтайж” нийгэмлэгийнхэн өмнөд монголчуудын эрхийн төлөө суулт хийж байлаа. 90-ээд онд энэ мэт арга хэмжээ цөөнгүй зохион байгуулагдсан. 2010-аад оны малчдын хөдөлгөөнтэй зэрэгцэн, Монгол улс дахь дэмжигчдийн үйл ажиллагаа ахин идэвхжиж, олон жагсаал цуглаан, хурал уулзалт, мэдээллийн арга хэмжээнүүд зохион байгуулагдаж ирэв. Цаашид ч бид бүхэн үндэс язгуур, элэг зүрх нэгт ахан дүүсээ үнэн санаагаар дэмжин тэмцэх болно гэдгээ илэрхийлье! гэв.

Энэ хурал маань Азийн ардчиллын тухай учир МУ-ын өнөөгийн байдлыг ярья гэж бодоод:

“Манайхыг хаа сайгүй ардчилсан улс гэж боддог ч, 1989 оны эхээр ЗХУ  БНМАУ дахи нөлөөний хүрээнээсээ татгалзаж буйгаа мэдэгдэж, Монголоос цэргээ гаргах гэрээг Хятадтай үзэглэсэн. Бээжин шууд Монгол улсад нөлөөний хүрээгээ тогтоох бодлогоо эрс идэвхжүүлсэн нь манай иргэдийн ҮЭЧХ-тэй цаг хугацааны хувьд давхацсан. Түмэн олон маань үндэсний эрх чөлөө, ардчилал шинэчлэлийг хүсэн Ардчилсан хувьсгалыг өрнүүлсний үр нөлөөг ЗХУКН, ХКН, МАХН хуйвалдаж хулгайлан, гуйвуулж завхруулсан. Төрийн эрхийг МАХН-ын ХКН-тай хамтарч ажиллахад бэлэн бүлгийнхэнд шилжүүлсэн.

Ингээд МУ ахиад л урьдын байдалдаа орчихсон, өөр улсаас л хараат болчихсон. Зөвлөлтийн социализмын үед буй болсон худалч хумслагч үзэгдэл урвагч хулгайч үзэгдэл болж хөгжсөн. Монголд урвасан хулгай нарын клептофеодалист нийгэм бүрэлдсэн. 90 оноос хойш урьдын үйлдвэр, аж ахуйгаа бараг бүгдийг нь сөнөөсөн, байгалийн баялаг хятад голдуу гадаадынхны гарт орсон, эрх баригчид Бээжингийн заавраар л хөдөлдөг, нэг л таалагдахгүй зүйл гарвал Хятадын зүгээс эдийн засгийн контр арга хэмжээ авч улс ард түмнийг маань хүнд байдалд оруулан шийтгэж байдаг, эдийн засаг гэж юу ч байхгүй шахам, дампуурлын ирмэгт тулсан асар хүнд байдалд МУ ороод байна.

МУ-ын бид бас ҮЭЧХ өрнүүлж, та бүхэнтэй мөр зэрэгцэн тэмцэх шаардлагатай болсон. Манай иргэд өмнөд монголчуудаас бараг ялгагдах юмгүй нөхцөл байдалд орсон, зарим талаар илүү муу ч байгаа. Монгол улсад шинэ ардчилсан хувьсгал хэрэгтэй байна, ар монголчууд та бүхний ҮЭЧХ-үүдийн эвлэлдэн нэгдэж буйд бас нэмэгдэн нэгдэх хэрэгтэй. Ойлгож дэмжнэ гэдэгт найдаж байна” гэсэн санааг дэлгэрэнгүйгээр өгүүлэхэд төлөөлөгчид маш их гайхаж, янз бүрийн зүйл асууж байв. Дараагийн хүн үг хэлэх болсон тул аргагүй би индрээс холдлоо.

Чингээд би “маргааш Токиогоос Осака руу явна” гэж бодож байсан тул гарч, салах ёс болгон жаахан зугаалсан. Токио хотод өглөөнөөс хүчтэй салхитай хосолсон бороо орсон нь үргэлжилсээр, өдөр шиврээ бороо болж хувиран, үл зогсмуй. Тэр хойгуур төлөөлөгчид миний хэлсэн үгийг хачирхан ярилцаж, намайг хаачив ийчив, юм тодруулмаар байдаг гэж байсан юм билээ. Эргээд ирэхэд асуулт хариулт, чөлөөт ярилцлагын цаг эхэлсэн байв. Надаас тэд асуух юмаа асууж авсан. Би Монгол орны үнэн байдлыг орон орны ардчилагчдад таниулсандаа тун их баяртай байв.

Монгол улсын төлөөлөгч Ч.Мөнхбаяр өөрийн улс дахи ардчиллын талаар ярив.

ХӨГЖИЛ ХӨӨР, ХӨНГӨН ГУНИГ. Орой 6 цагт ӨМИХ-н хаалтын ёслол боллоо. Ороход олон төлөөлөгч дэмжигч хүн зон бужигнаж, танхимыг хэрэн татсан хэцнээс өмнөд монголчуудын далбаа, өлзий хээ, хийморийн хөлөг, охин тэнгэр бэлгэдлүүдтэй дарцгуудыг өлгөж, баярын уур амьсгал бүрэн цогцолжээ.

Зочид төлөөлөгчид дайчин үгсийг сэтгэл хөдлөн урсгаж, мэндчилгээ дэвшүүлнэ, уриална. Завсраар нь МУ-ын ардын урлагийн хамтлаг ая дуугаа толилуулна. Миний үг хэлэх ээлж ирэхэд, Японы улс төрчид цэх зогсоод, зандарч тушаагаад ч байгаа юм шиг сүрхий үг хэлдэг юм билээ, би жонгинож болохгүй ээ гээд л хэрээрээ л хашхирав. Арцаа маань ч цогтой орчуулан цуурай хадна. Тэгтэл зочид төлөөлөгчид ӨМИХ-н идэвхтэн нөхдийг ая барь гээд. Бид ч “Гаадаа мээрэн”-г хоолой мэдэн дуулж,  өмнөд монголчууд танхим доргитол түрлээ.

Зарим өмнөд монгол хүн энэ ёслолд ихэд сэтгэл хөдөлж, Өмнөд Монгол эрх чөлөөгөө олсны ёслол мэт, тусгаар тогтносны баяр мэт санагдав гэж уяран хэлж байсан даа. Заримынх нь хоолой зангирч, заримынх нь нүдэнд нулимс цийлэгнэж байсан. Өмнөд монголчуудын ҮЭЧХ-ийг дэмжигч Танака Такеюки маань орос хэлэнд ус цас, тийм болохоор бид хоёр хуучилж гарна, надад орчуулж их тусалсаан. Тэмцэлт гуай та хоёр чинь ямар хэлээр яриад байнаа гэж гайхаж билээ. Нэг нь монгол, нөгөө нь япон акценттэй, бас. Дэмжигч Сатору Мизушима гэж манай Бат-Эрдэнэ аваргыг санагдуулам хүдэр бадар эртэй танилцав. Сакура ТВ-ийн захирал ажээ. Тошихиро Удака ирж, бид хоёр мөн ч баясгалантай байв. Мөнхийн рашаан хүртсэн аятай.

Монгол улсын тэр ардын урлагийн хамтлаг. Авьяас нь асгарсан залуус. Гайхалтай бүжигчин охин. Тоглолтын завсар тэдэнтэй би танилцсан. Ам ангайгаагүй байхад л та Монголоос ирсэн үү гэж байсан. Харангуут л мэдэгддэг юм байх даа. Өмнөд монголчуудыг дэмжигч япон хатагтай Саргай буюу Миязаки. Тэрвээр монгол хэл сурч байгаа бөгөөд, морин хуур хөгжмийг эзэмшсэн. Аялгуу эгшиглүүлэн, олныг баясгасан. Мөн дэмжигч, япон хатагтай Тэрүэ Ёкота. Тэрбээр энд хүмүүст тун идэвхтэй үйлчилж, маш эелдэг үг хэлэн бөхөлзөж ёсолж байсан тул би энэ рестораны үйлчлэгч юм болов уу гэж бодоод, “та энд ажилладаг уу” гэтэл “юу вэ, та намайг танихгүй байгаа юм уу, би хуралдайн ажилд оролцоод яваад байгаа шүү дээ” гэж бөөн инээдэм үүсгэж билээ. Тэгтэл иргэний нийгмийн нэр хүндтэй идэвхтэн, парламентын гишүүдтэй нягт хамтран ажилладаг мундаг бүсгүй юм билээ. Даруу төлөв гэж жигтэйхэн.

Бид бороо шивэрсэн шөнийн Токиогоор баяр хөөртэй, хөнгөн гунигтай зорчсоор буудалдаа ирж, штаб болгосон өрөөндөө тогтсон цагт цуглацгаав. Ажлын төлөвлөгөө, цаашдын нарийвчилсан зохион байгуулалтын тухай хэлэлцэх асуудлууд байгаа тул маргааш зарим идэвхтэн үргэлжлүүлэн хуралдахаар боллоо. Түүнд би багтсан тул, Токиод ахин нэг хонох болвой. Осакаг эс мэдэх тул сайхан Токиод би хоргодоод байсныг ч хэлэх үү. Жаргал маань өмнөд монголчуудын эрх чөлөөний үйл хэрэг бүтэх нь үү гээд шагай орхитол шууд дөрвөн бэрх бууж, бөөн баясал өдөөв.

Өмнөд Монголын их хуралдайн сонгуультнууд хурсан олны ая дуу өргөх хүсэлтийн дагуу “Гаадаа мэйрэн”-г дууллаа.

ХУРАЛДАЙН ХУРАЛДААН ӨНДӨРЛӨВ. 2016.11.12. Хэд хоногийн өмнө төлөөлөгч нөхөд цувран ирж, баяр бахдал тасрахгүй байсан бол энэ удаад тэд цувран явсаар, гунигтай салсаар. Тэмцэл шинэ шатанд гарлаа гэж омогшин бадарсан өмнөд монголчууд. Улс нийгэм нь бие даасан өөр бодлого, батлан хамгаалалт, цаг үе рүү шилжих төлөвтэй япончууд. Янз бүрийн эрс үйл явцад оролцоцгоочихсон, тэсрэнгүй эрч хүчтэй, хувьсгалаар цахилгаанжсан, харваас л тэр нь мэдрэгдэх хонконгчууд, тайваньчууд. Урам зориг түгээсэн түвд, уйгур, хятад, хотон, манж нөхөд. Бүгд эв санаа нэг.

Цөөн хэдэн нөхөд үлдэж, ажлаа шуурхай хэлэлцэв. Ингээд хуралдайн үйл ажиллагаа албан ёсоор дууслаа. Дараа нь хуралд хэрэглэсэн зүйлсийг цэгцэлж, хайрцагнуудад  хийгээд ӨМИХ-н офис руу зөөх боллоо. Таксигаар Баттөр, Цэцгээ, Шинэбаяр бид офис руу явахад Сумида дүүрэгт дэлхийн хамгийн өндөр ТВ-ийн цамхаг болох Tokyo Skytree үзэгднэ. Мөн ч сүртэй харагддаг юм байна, хүн бүтээсэн түүнээс өндөр байгууламж гэвэл Дубайн “Бурж-Халифа” л байна даа. Офисдоо юмаа тавьчихаад бид хамаг ажил дууссаны тул намрын дулаахан өдөр дэнша галт тэргийн буудал руу санаа амар алхаж байхад аятай байлаа. Японд дэншагаар голдуу зорчих агаад буудлууд нь шаггүй зайтай, нэлээн алхна, хүмүүс нь ч алхалт ач тустай гэж үздэг бололтой юм билээ. Миний хувьд ч хөгжлийн оргилд хүрсэн энэ орны гудамжаар алхаж явах тун чиг таатай байдаг сан.

Тэгтэл Туркестаны тусгаар тогтнолын ойн хуралд уригдацгаав. Тэмцэгч Турмухаммет Хашим биднийг авахаар ирж, хоол зоогоор дайлаад, машиндаа урилаа. Шөнийн Токиог сонирхон харж явахад Японы парламентын ордон гэрэлтэн үзэгдэж, уржигдрын ёслол төгөлдөр хурлын дурсамж сэргэнэ. Танхимд ороход олон уйгур, япон нөхөд. Өмнөд монголчууд болон Монгол улсын төлөөлөгчид ирсэнд тэд тун олзуурхаж байлаа. Арга хэмжээ эхлэхэд Дорнод Түркестаны Хувьсгалт БНУ(ДТХБНУ)-ын сүлд дуулал эгшиглэж, бүгд босож хүндэтгэн сонслоо.

Уйгур, япон судлаачид илтгэл айлтгалаа тавьж байсан бөгөөд тоймловол:

-Өнөөдөр ДТХБНУ байгуулагдсаны 72 жилийн ойн өдөр. 1944 оны 11-р сарын 12-нд байгуулагдсан түүхтэй билээ.

Манж Дайчин улсын харьяанд байхдаа уйгур болон хөрш зэргэлдээ зовлон нэг ард түмнүүд 19-р зуунд олон удаа бослого өрнүүлж, 1860-1870 онд Еттишер буюу Долоон хотын улсаа байгуулж байсан. Удирдагч Якуб-бекийг Чин улс “Еттишерд их эрхийг олгоно” гэж хууран тайвшруулж байгаад, их хүчээр гэнэдүүлэн довтолж, шинэ тулгар улсыг мөхөөсөн.

1933 онд Исламын БН Дорнод Туркестан улсыг (ИБНДТУ) мөн Шинжааны уугуул ард түмнүүд Хожа Ниязын удирдлагын дор зэвсэгт тэмцэл өрнүүлж байгуулсан. Гэтэл Сталин өөрийн улсад нөлөө үзүүлэх вий гэж, бас Дундад улсад ая тал засаж, 1934 онд гоминданчуудад цэрэг зэвсгээр тусалж, хүч хавсран энэ улсыг дарсан.

10 жилийн дараа ахин Шинжаанд уугуул түмнүүд боссон. ЗХУ гоминданчуудад цохилт өгөхийн тулд тэднийг дэмжсэн. Өөрийн түшмэг улс болгох санаатай байсан байж мэднэ. Казахын Оспанд Монголын лидер Чойбалсангаар дамжуулж, 1000 винтов, 20 шүршүүр буу, сум өгсөн. ЗХУ Дундад улсын холбоотон байсан тул өөрөө шууд дэмжиж болохгүй байлаа.

1944 оны 9-р сард Шинжааны удирдлага солигдох үеэр хамгийн өргөн бослого өрнөж, Ахметжан Касымов журмын нөхдийн хамт толгойлсон. Уйгур, казах, татар, монгол, орос хүмүүс тэмцэлд санаа нэгтэй эрслэн боссон юм. Монголын морин дивизион эрэлхгээр тулалдсаныг хэлэхэд таатай байна. Тус оны энэ өдөр ДТХБНУ-ын тусгаар тогтнолыг тунхаглалаа.

Гэтэл Мао ялах төлөвтэй болж, ЗХУ туслахаа болив. БНХАУ байгуулагдаад, ДТХБНУ-ын удирдагчдад “манай холбооны улсад орвол байдал чинь одоо байгаагаасаа дээрднэ үү гэхээс, дордно гэж яавч байхгүй, уулзъя хэлэлцье” гэж урьж шалах болсон. Удирдагчид явахаар шийдэхэд зөвлөлт, хятадын хорлон сүйтгэгчид агаарын осол зохион байгуулж, бүгдийнх нь амь насыг хөнөөсөн. Үлдсэн байр суурь нь арай сул удирдагчид дагаар орохыг зөвшөөрсөн байдаг. Түүнээс хойш уйгурын ард түмний хэлмэгдсэн хохирсон, зовсон зүдэрсэн нь хэлж яриад баршгүй гэж ярьцгааж байлаа.

Энд Японы парламентын нэгэн гишүүн ирсэн агаад, Хятадад улс төрийн хоригдлуудтай хэрхэн харгис хэрцгий хандаж, эрхтнийг нь дээрэмдэж зардаг талаар маш нухацтайгаар их л удаан ярилаа. Яриануудыг Цэцгээ маань Баттөр бид хоёрт орчуулж өгч байв. Тэмцэлт гуай маань энэ арга хэмжээний эхэнд үгээ хэлсэн. Тэргүүний маань үнэн сэтгэлээсээ шударга дайчин өгүүлэх нь газар газрын хүмүүст их хүрдэг юм билээ.

Энэ ташрамд дараахи тохиол санаанд оров. Уйгурын нэгэн нэрт тэмцэгч “Танай Тэмцэлт гуай бахдам хүн. Хятадын ардчилал шинэчлэлд нөлөөлсөн гэдэг 1981 оны Өвөр Монголын оюутны бослогын нэг удирдагч байснаасаа хойш өдий хүртэл, бүх насаараа гагцхүү өмнөд монголчуудын эрх чөлөөний төлөө амьдралаа зориулж явна. Германд цагийн ажил хийхийнхээ зэрэгцээгээр шүү дээ. Тэмцэлд оролцоход саадгүй байхын тулд цагийн ажил хийдэг байна. Хураасан мөнгөө өмнөд монголчуудын тэмцэлд хандивлачихдаг. Монгол-Америкийн Соёлын холбооноос шагнал өгөхөд шууд л тэмцэлд хандивлачихсан гэж дуулсан. ӨМИХ-н энэ чуулганд өөрөө зардлаа дааж ирээд, бас хандив өргөсөн гэж дууллаа. Ийм тэмцэгч олон болоосой” гэж уйгуруудын хурал дээр үлгэрлэн дууриах жишээ болгон ярьж, Тэмцэлт гуай шиг байгтун гэж уйгуруудад уриалж байсан гэж нөхөд маань ярьж байсан юм. Цагийн ажил хийдэг гэж ярих үедээ хоолой нь зангирч, нулимс нь цийлэгнэж байсан гэдэг. Үнэхээр бахдам хүн дээ. Лидер хүн хэрнээ маш даруухан, хэнд ч юугаар ч болтугай туслахыг хичээж явдаг нэгэн.

Ингээд бид буудал руугаа хүргүүлэв. Тэгтэл Тэмцэлт гуай хоолонд орох уу гэж байна. Түрүүн орчихсон биш үү гэхэд “маргааш өглөө салцгаах юм чинь хоолонд орцгоочихъё” гэж байна. Тэмцэлт гуай, Дайчин гуай, Баттөр бид дөрөв бичил “парти” хийж, дотно дулаан яриа өрнүүлж байгаад буудал руугаа эгвэй.

Өмнөд Монголын их хуралдайн офисод.

ОСАКАГИЙН БОДРОЛ, ЙОКОХАМА ХҮРЭХ ЗАМ. 2016.11.13. Энэ өдөр буудлын лоббид би шинкансэнээр Осака явах талаар Монголд байгаа дүүгээсээ утсаар зөвлөгөө авч яриад дуустал, Тэмцэлт гуай “чи юу яриад байна вэ” гэв. Учрыг хэлбэл, “Дайчин бид хоёр чамайг суулгаад өгье” гэв. “Яах вэ би өөрөө явчихъя” гэхэд  “бид чинь бие биедээ тусалж чадахгүй бол юун өмнөд монголчуудад туслах вэ, тэгж ярихгүй шүү” гээд чемоданаа чирэн хурдан хурдан алхлав. Дайчин ха ч хүнд чемоданыг минь шүүрэн чирэв. Уг нь тэр хоёр таксигаар нэг арга хэмжээнд тавтай тухтай очих гэж байсан юм шүү дээ.

Арайхийн Тэмцэлт гуайн явдлыг гүйцэх аж. Надтай адил бичин жилтэй, 60 настай хүн хэрнээ надаас хөнгөн шингэн. Ер нь Тэмцэлт ахаас “тэмцэгч хүн гэдэг аргагүй л өөр байдаг ажээ” гэх жишээ ямагт мэдрэгдэн, үлгэр дууриал үзүүлдэг байлаа.

Үүний дараа би Осакад бууж, Монгол улсын иргэд болох Ууганбаяр, Эрдэнэцэцэг дүү нарынд зочилж, Экспо-70-д зориулан байгуулсан Банпаку цогцолбор, угсаатны зүйн Минпаку музей, түм түжигнэсэн Намба гудамж, Японы хамгийн өндөр 69 давхар Харукас цамхаг, 16-р зуунд баригдсан самуурайн цайз, Нишиномару цэцэрлэг  гээд олон сайхан газруудаар явж алжаал тайлж, сэтгэлийг цэнгүүлэв. Бас өнгөрсөн өдрүүдэд “бөмбөгдсөн” мэдээллүүдийг эргэцүүлэн тунгааж явлаа.

Бодоод байхнээ, бүс нутгийн геополитик Монголд ашигтайгаар эргэх гээд байх шиг. Гэтэл манай эрх баригчид Хятадаас улам хараат болох гэж улайран тэмүүлэх нь гайхалтай юм.

Японы парламентчид өмнөд монголчуудын ҮЭЧХ-ийг дэмжиж үг хэлэхдээ, Японы болон дэлхийн улс төрийн байдалтай холбож ярьж билээ. Өөр арга хэмжээнүүд дээр бусад парламентын гишүүдийн үгийг бас сонсож, заримтай нь санал бодлоо солилцож байв. Зөвхөн парламентын гишүүд ч бус, янз бүрийн улс төрчид, иргэний хөдөлгөөнийхөнтэй тохиолдож, ярилцах юм уу, яриаг нь сонсож байсан.

Тэгэхэд зарим санаанууд анхаарал татаж байв. Тэднийг нэгтгэн хэлэхийг оролдъё.

“Япон 90-ээд оноос эдийн засгийн зогсонги байдалд орж, нийгмийн асар хүнд асуудлууд үүссэн. Энэ зогсонги байдал нь АНУ Хятадыг ихэд дэмжин, мөн БНСУ бас тэгж ажилласантай нэлээн холбоотой. АНУ хамгийн чухал холбоотны нэг Японыгоо хүнд байдалд оруулсан. Манайхаас АНУ 1,1 триллион доллар зээлчихсэн байгаа.

Өнөөдөр Хятад АНУ-ын дэмжлэгээр хүчирхэгжчихээд Америкийн өр лүү өшиглөж байна. АНУ дандаа ийм байдалд орж байдаг. Анд нөхдөө асуудалд оруулж, дайсагнаж байгаа улсуудыг дэмжээд өөрөө хохирдог. Дэмжсэн Хятад нь дагуул улс БНАСАУ-тайгаа нийлээд Японы эсрэг дайн өдөөнө гэж заналхийлдэг болсон, газар нутагт маань өнгөлзөж, булаалдаж байгаа. Бидэнд маш их батлан хамгаалах потенциал, шаардлагатай бол цөмийн бамбай ч хэрэг болж болзошгүй. Гэтэл цөмийн гурван хорионоос болж, бид цөмийн зэвсэгтэй болох, үйлдэх, нутагтаа оруулах эрхгүй. Энэ нь дайсагнан хандагч улсуудыг оодруулж байна.

АНУ бусад улсад цэргийн баазаа байгуулаад, тэдэнд төлбөр төлдөг бол, манайхаас өндөр төлбөр нэхдэг. Зардлын 76%-ийг бид төлдөг. Тэр төлбөрөө нэмэгдүүл гэж байнга шаардаж, өсгөж ирсэн, Трамп бол бүр ч тэгэх хүн. Тэр хүн Японд тийм ч таатай бусаар хандаж ирсэн. Бид та нарыг батлан хамгаалж байна гэдэг. Өөрсдийгөө батлан хамгаалах эрхийг маань хязгаарлачихсан. Адилхан л их гүрнүүд хоорондоо байлдчихаад, ялагдсан гүрний эрхийг ингэж олон жилээр хязгаарлаж хохироож болохгүй юм. Ингэж ялагдсан гүрнийг хязгаарласнаас болж Дэлхийн 2-р дайн гарч байсан.

Тэр цагаас хойш нөхцөл байдал маш их өөрчлөгдөж байна. Одоо БНХАУ хүнд хямралд орсон тул, АНУ ОХУ-ыг дэмжих замдаа орж болзошгүй. Бид яах вэ? Олон жил АНУ-ын үгээр явлаа. Одоо өөрсдийгөө мэдэх цаг болсон бус уу? АНУ ОХУ-тай харилцаагаа сайжруулах бол бид өрсөөд сайжруулах ёстой. АНУ-д найдалтгүй боллоо. Бараг бие даагаад өөрийгөө бүрэн батлан хамгаалчих хэмжээний мөнгийг АНУ-д өгөх болох нь. Ашгийн нүдээр АНУ хараад байх шиг. Үүнийг болих цаг болоогүй гэж үү? Бид АНУ-ын нөлөөг хэт дагахаа больж, эрх тэгш харилцааг санал болгож, ОХУ-тай стратегийн хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх нь нэн чухал. Ингэж Японд эрс шинэчлэлтийг хийхгүй бол Японы уруудал доройтол хэзээ ч зогсохгүй шинжтэй”.

Ийм санаануудыг Японы улс төрчид, зүтгэлтнүүд, хөдөлгөөнийхөн  ярьж байсан. Тэд хий хоосон авиа гаргадаггүй улс. Хятадад хэт итгэн найдаж, хамтран ажиллабал хэрхэн бугуй барьдгийг Путин мэдсэн тул нийгэм-эдийн засгийн хямралаа гэтлэхийн тулд олон улсын эрх тэгш тэнцвэрт харилцааг үгүйлэх болсон. АНУ болон Японтой харилцаагаа сайжруулах арга замыг эрэлхийлж ирсэн. Украины хэрэг явдал, гадаадын хоригийн үеэр Хятад харин бэрхшээл дээр нь дөрөөлж, төвийг сахина гэж мэдэгдэж, олон жил урьдчилсан төлбөрөөр хий нийлүүлэх алдагдалтай гэрээ зэргийг Оросод тулган Путиний нэр хүндийг унагаж, олон жилээр их хэмжээний газар нутгийг нь түрээслэж, АНУ-тай маш ойр холбоотны түвшинд цэргийн гэрээ байгуулж байсан.

Япон бие даасан байдал руу эрч хүчтэй тэмүүлж байна. Бүс нутгийн геополитикийн байдал Монголд таатайгаар өөрчлөгдөж, олон туйлт тэнхлэгт чанар нь нэмэгдэж байгаа. Харин манай эрх баригчид улам Хятадын атганд лав орохыг идэвхийлэн зүтгэж, Хятад эдийн засгийн гүн хямрал уналтад ороод чадавхигүй болсон байхад ззэл тусламж гуйж сөгдөөд, хэлсэн үг бүрийг нь биелүүлж, түүндээ тааруулж хуулиудаа хүртэл яаран засах гээд байгаа нь хачирхалтай.

Фэйсбүкэд би халимаг монгол, Оросын армийн дээд командлагч Лавр Корнилов л Октябрийн хувьсгалыг урьдчилан таслан зогсоож чадах байсан, тодорхой төлөвлөгөө, ард түмний асар их хүндлэл түүнд байсан, хэрэв ЕС Керенский хулчиганаж, улмаар Октябрийн хувьсгал гараагүй бол дэлхийн 2-р дайн гарахгүй, Монгол Японы нөлөөн дор хөгжин дэвжсэн нэгдмэл, хүчирхэг улс байх байлаа гэж бичсэн.

Оросын армийн дээд командлагч, генерал, халимаг монгол Лавр Корнилов Октябрийн эргэлтийг зогсоож чадах ганц хүн байсан нь үнэн. Корнилов Зүүн радикалууд буюу большевикуудын харийн явуулгаар өдөөх гэж байгаа үймээн самуунаас сэргийлэх хамгаалахын тулд Цэргийн байдал тогтоож, цэргийн хүчээр асуудлыг шийдэх төлөвлөгөө боловсруулсныг ЕС Керенский дэмжсэн ч, удалгүй жүжигчин, дүр эсгэгч гэж шүүмжлэгддэг тэрбээр большевикуудын хов живэнд автаж, “Корнилов намайг алах гэж байна, төрийн эрхийг булаах гэж байна” гэж хийрхэн, эрхэм генералыг үймээн самуун дэгдээгч гэж зарласан байдаг. Ингээд төлөвлөгөө хэрэгжээгүй.

Төдөлгүй, Германтай хуйвалдсан гэж хардагддаг Ленин нарын зохион байгуулсан төрийн эргэлт гарсан. Хамгийн эхний алхам болгож, Ленин Германд бууж өгөх гэрээ байгуулж, их хэмжээний нутаг, хүн амаа бэлэглэж, дааж давшгүй их дайны төлбөр өгөх болсон. Харин генерал Корнилов Цагаан хөдөлгөөнийг үндэслэж, толгойлох болсон. Эмгэнэлтэй нь их бууны сум штаб дээр нь тусч амь эрсэдсэн.

Лениний хамсаатан большевикууд ард иргэдээ сая саяар нь өлбөрч үхүүлэн байж, хожим ч Германы төлөө ажиллаж, ажилчны национал-социалист дэглэмтэй Рейхийг байгуулалцсан. Ингээд дэлхийн 2-р дайн гарсан. Хэрэв Октябрийн хувьсгал гараагүй бол Монгол Японы нөлөөний хүрээнд орж, өндөр хөгжилтэй улс байж болох байсан. ОХУ, Хятад ардчилсан, хөгжингүй, энхийг эрхэмлэгч улсууд болох ч магадлал байлаа. Тэр бүхэн Керенскийн аймхай зангаас болж нурсан гэж бодоод үзвэл их л сонин. Түүхэнд хэрвээ гэж байдаг бөгөөд, хэрвээ гэж ярьж байж, сургамж авч, ухаардаг.

Япон нь, ЗХУ шиг олон удаа “Монгол бол Хятадын хэсэг мөн” гэж мэдэгдэж, гэрээ байгуулж, манай эх орончдын аргалж чаргалж, нарийн ухаан гаргасны хүчинд л арай манайхыг өмнөд хөршид нэгтгэчихэлгүй тогтох байсан гүрэн биш. Харин Япон “Нармай Монгол улсыг байгуулна” гэж тодхон хэлж, зүйл бүрээр тусалж, Нармай Монголын цэрэг гаминг хөөж байлаа. Үүнд монгол эх орончид ихээр дэмжин оролцсон.

Лувсанцэвээн тэргүүний удирдсан ар монгол, Жамбалоны удирдсан буриад, Баяр гүний удирдсан өмнөд монгол цэргүүд Нармай Монголын цэргийн ихэнхийг бүрдүүлж байлаа. Барон Унгерн казак цэргүүдтэйгээ бас хамтарч, ерөнхий командлагч байсан. Гэхдээ тэр Нармай Монголын дэслэгч генералын дээл формтой тулалдаж, амьсгаа тасартлаа өмсөж явсан билээ.

Хэрэв ЕС Керенский байр суурин дээрээ хэвээр зогсож, Корнилов большевикуудын эсрэг урьдчилан сэргийлэх цэргийн ажиллагаа явуулж, Октябрийн хувьсгал гараагүй бол юу болох байв. Япон Манж Чин улсаас Солонгос, Тайванийг салгаж хөгжүүлсэн. Сөрөг зүйл байсан ч хөгжил бас байсан. Тэгвэл өмнөд монголчуудын хувьд япончууд сөрөг зүйл хийсэн гэж нэг их сонсож байгаагүй. Өмнөд монголчуудын ҮЭЧХ-д Япон тусалж, янз бүрийн засаглалыг нь ивээн тэтгэж байсан.

ЗХУ Рейхийг бойжуулаагүй бол дэлхийн дайн гарахгүй, Япон Нармай Монголыг хөгжүүлж, магадгүй нэг хэсэг ЗХУ шиг дагуул улсаа болголоо ч, хожим Япон илүү ардчилагдаж, Нармай Монгол жинхэнэ тусгаар тогтнолоо олж болох байсан. Тэгэхдээ өдийд ямар улс байх байв?

Энэ мэтчилэн болох болохгүй элдэв бодол Осакагийн өдрүүдэд толгойд орж ирдэг байлаа. Чөлөөтэй эргэцүүлэн бодлоо гээд болохгүй нь ч юу байхав дээ.

Гэтэл 15-ны орой Осака дахи өмнөд монгол нөхөд Далай ламтан ӨМИХ-нхантай уулзна гэсэн, маргааш хамт явцгаая гэсэн билээ. 16-нд заасан газар очвол ӨМИХ-н дэд дарга Өргөн хүлээж байв. Арцаа, Тошиюки Учида, Эврэлт, Өлзийдэлгэр гээд нөхөд цувран ирэх нь баяслыг төрүүлнэ. Хол замд гарна гэж хангалттай хооллож ундлаад хөдөлцгөөлөө. Тошиюки үлдсэнд харамсав. Бид хоёр их л яриа нийлдэг сэн. Гэвч бусад нөхөд хөгжил хөөртэйгээр умрыг зорьцгоолоо. Гифү хотоор дайрч Шинэбаярыг авлаа. Нагоягаас Дайчин ахыг авах гэтэл “та хэд зай муутай яваа болохоор би тусдаа яваад очъё” гэсэн. Эврэлт ламтан “би ном тарниа уншиж, та нарын ярианд төдийлөн оролцохгүй тул ачаан дунд ороод суучихъ”я гэв. Мөн ч даруу төлөвхөн хүн дээ. “Лам багшийгаа ачаа болгоод бид их нүгэл үйлдэж байна даа” гэлцэв. Хөгжилтэй зүйл ярьцгаахад маань ачаан дундаас Эврэлт хуврагийн инээд дуулдах аж.

Шөнийн зам хөвөрсөөр, хот балгадын гэрэлт үзэмж жирэлзсээр. Өлзийдэлгэр, Арцаа хоёр ээлжлэн жолоо барьж явав. Нөхдийн найртай дулаан яриа, машины жигдхэн хүнгэнээ, зөөлөн доргионд  бүүвэйлэгдэн үе үе зүүрмэглэнэ. “Токио” гэсэн бичиг үзэгдэхэд сэтгэлд дотно болсон Токиод очих нь дээ гэж баясна. “Далай лам тийм буудалд буусан гэнэ, тэгж ингэж очно” гэж байхыг дуулаад, “Митакайкан” буудалд байсан шиг олуулаа, бүр Далай ламтай хамт бужигнах нь” гэж хөөрөв.

Их хот руу орж явсаар нэгэн япон спа-гийн гадна зогсоцгоов. Усанд орж, янз бүрийн рашаанд булхлаа. Дараа нь гэгээтэй төдий нийтийн танхимд олон зэрэгцээ намхан тавцан буйн нэгэн дээр хэвтэнгүүт “боловсон эрүүлжүүлэх шиг хэлбэр дүрстэй газар уу” гэж хошигнон бодож амжингуут нам унтвай.

Дээрхийн гэгээнтэн Далай ламтай Өмнөд Монголын их хуралдайн төлөөлөгчид ба дэмжигчид уулзлаа.

ДАЛАЙ ЛАМТАЙ УУЛЗСАН ДАЛАЙ ИХ БАЯР. 2016.11.17. Өглөө босоод Йокохама хотод ирснээ мэдээд мэл гайхаж, цэл хөхрөв. ” Токиод ирлээ” гэж ойлгоод байсан хэрэг. Очиж байгаагүй хотыг сонирхон харна. Японы ямар ч хот Токиогоос дутахгүй л сайхан юм. Том жижиг, төвийн захын гэх ялгаа үгүй. Минато Мирай 21 буюу 21-р зуун өөд хөтөлсөн далайн үүд гэх утгатай хамгийн гоё хэсэгт нь бууцгаалаа.

Inter Continental Yokohama Grand хэмээх хааны ордон мэт буудалд Далай ламтан байгаа ажээ. Нээрэн ч юу гэж л бидэн шиг спа-д шалдан нүцгэн гүйж, шалнаас өндөргүй тавцанд тэрийх билээ дээ. Ядаж л дэлхийн хамгийн мундаг хамгаалалт хэрэгтэй. Хүлээх зуур Минато Мирайгаар зугааллаа.  Буудлаас баруун талд их далай цэлэлзнэ.  Зүүн урагшаа Ландмарк хэмээх Япондоо 3-рт орох өндөр, 73 давхар сүрлэг цамхаг үзэгднэ. Ландмаркийн өмнө “Ниппон Мару” гэх том дарвуулт хөлөг байх бөгөөд дотор нь музей байрлана. Буудлаас чанх өмнөш гүүрээр гарахад л Cosmo World парк дахи 1999 онд л дэлхийн хамгийн өндөр гэх рекордоо алдсан Cosmo Clock 21 гэх 112 м өндөр алсыг харагч сүндэрлэнэ…

Бидний уулзах цаг болж, газр газрын янз бүрийн дүр төрхтэй сүсэгтнүүдийн дундуур гарцгаалаа. Орох газрын ойролцоо олон түвд хүн сөгдөн сууцгаасан нь сонихон харагдна. Чингээд танхимд орон, амилуулах зүйлсээ ширээн дээр өрж тавьцгаагаад хүлээж байтал гадаа их чимээ гарч, удалгүй хаалга нээгдэн Дээрхийн гэгээнтэн  ирлээ. Үнэхээр сайхан илч энерги сацруулсан хүн юм аа. Даруу төлөв гэгээнтнийг үзэхэд л аян замын ядрал ор мөргүй болов. Нойр хүрээд байсан юм л даа.

Монголчуудын яриаг эхлээд тэрбээр сонсов. Дараа нь Далай лам: “Хятад улсад янз бүрийн соёл, шашин, түүх, харилцаатай ард түмнүүд оршиж байна. Энэ ард түмнүүдийн эрх их зөрчигддөг. Түвдүүд гэхэд хэл, соёл, шашин, боловсрол, байгаль зэрэгтэй холбоотой асуудлаа өөрсдөө шийдвэрлэх засгийн эрх мэдэлтэй байсан нөхцөлд ард түмнийхээ хувьд оршиж чадна. Гэтэл түвдүүдийг нутагт нь цөөнхи болгох ажил явагдаж байна. Тунхагласан үндэсний бодлогоо Хятад хэрэгжүүлдэг бол байдал өөр байх байсан. Гэтэл үгүй. Зовлон бэрхшээл нь Түвд дэхи болон Түвдээс гадуурхи түвдүүдийг улам ойлголцуулан ойртуулж байна. Зовлон нэгтэй тул Хятад дахи түвд, монгол, уйгур зэрэг ард түмнүүд мөн ойлголцон ойртож, хамтдаа асуудлаа шийдвэрлэхийн төлөө хүчин чармайлтаа нийлүүлбээс сайн” гэх зэргээр ярьж билээ.

Үүний дараа мөн харилцан ярилцав. Өчигдөр би Осакад Эврэлт ламтантай хуучилж байхдаа, Хятад улс Монголын шашны хэрэгт нөлөөлж оролцож байгаа, Монголын олонхи том толгой лам нар ХКНамын тодруулсан хуурамч Банчин Эрдэнийг дагах болсон, Шүгдэн шүтээн Монголд их дэлгэрч байгаа талаар санаа зовнин ярьсан юм. Тэгэхэд өмнөд монгол ламтан ихэд сонирхож, “Та маргааш Дээрхийн гэгээнтнээс наад гурван асуудлаа заавал асуугаарай, нэн чухал юм шүү. Би хэлчихнэ” гэж билээ. Маргааш нь би бодлоо өөрчилж, “өмнөд монгол ахан дүүстэй ам булаалдаж, Монгол улсын явдлыг яриад яахав дээ” гэж шийдсэн. Над руу өмнөд монгол ламтан асуу гэж дохиж зангаад байсан бөгөөд, өдгөө тэр асуултуудыг тавиагүйдээ их харамсдаг. Асуусан бол өдийд “Далай лам ингэж хэлсээн”гээд мад тавьж суухгүй юу. Йокохамагаас Далай лам Улаанбаатар луу нисэж, Монгол оронд 2011 оны 9-р сард заларснаасаа хойш 8 жилийн дараа айлчлахад цагийн байдал их л өөрчлөгдсөн байсан агаад Хятадын талыг баримтлагч зүсэн зүйлийн этгээд ил далдуур улайран дайрч, би тэдэнтэй фэйсбүкээр их маргахад хүрсэн л дээ. Далай лам 8 дахи айлчлалаараа, ХКН-д бүрэн уусах дөхсөн манай шашныг аварч, ХКН-ын тодруулсан хуурамч Банчин богд тодруулчих гээд байсан Х Богдыг тодруулаад явснаар тусгаар тогтнолыг маань ч хамгаалсан…

Уулзалт өндөрлөхөд Өмнөд Монголын ҮЭЧХ-ийг дэмжигч бид Далай багштайгаа сүүдэр татуулан, гэрэл гийлгэв ээ! Далай багшаас адислал хүртэж, бүгд их л аз жаргалтай.

Тэмцэлт Шовцууд гуай:

-Энэ эв нэгдлийн хуралдай нь 25 жил бодож мөрөөдөж явсан зүйл минь юм. Үүнтэй Далай ламын айлчлал давхцаж, тэрбээр бидэнтэй уулзан сургаалиа хайрлаж, адислал ерөөлөө өгч, санал бодлоо солилцсон нь давхар давхар баяр юм. Далай ламтай анх уулзсанаас хойш хорь гаруй жил өнгөрч байна. Дээрхийн гэгээнтэн “Түвдүүд монголчууд бол жаргал зовлон нэгтэй ахан дүүс гэдэг нь юутай үнэн билээ” гэсэн. Бид байдлаа танилцуулж, зөвлөгөө хүсэхэд тэрбээр, “Хэл, соёл, шашин гурваа хайрлан хамгаалж чадвал үндэстнээ хамгаалан оршин тогтнуулж чадна” гэж онцлоод бусад үнэт зөвлөгөөг өгсөн” гэж сэтгүүлчид ярьсан.

Queen’s square төвийн нэг япон хоолны газар үдийн зоог барьж, салж ядан байцгаасныхаа дараа бид эгэл амьдралын асуудал руугаа гулсан орцгоов. Миний бие яаж Токио орох вэ, хаана хоноглох вэ, хэрхэн Нарита хүрэх вэ гэсэн асуултуудаар нөхдийг бөмбөгдөн байтал…

…нарлаг бүлээн тэр өглөөний чимэг болсон үзэмжит охин “Та тэгвэл манайд хонож болно шүү дээ” гэв ээ. Үр хүүхэд минь байж болох насны, анх л энэ удаа харсан, танихгүй тэрхэн бүсгүй Монгол улсаас ирсэн ажээ. Чингээд нэг цүнхийг минь үүрч, нэг чемоданыг минь чирэн алхахад би дуулгавартай даган гэлдэрвэй. Йокохамагаас Токио хүртэл чамгүй хол, дүү бүсгүйтэй даян дэлхийн нэлээн асуудлыг дэнша хэмнэлээр ярилцаж амжлаа.

Гэрт нь очиж сүмо үзэх зуур хууч хөөрөн, замбуулингийн үлдсэн асуудлуудыг хөндөж барлаа. Гараа гарган хийсэн амтат хуургыг зооглолоо. Ачаа бараагаа тавтай тухтай янзаллаа. Бүсгүй “та өөрийн гэртээ байгаа юм шиг л байгаарай” гэх нь саяхан яах ийх нь огтхон ч тодорхойгүй, албадан гаргагдаж ч мэдэхээр байсан надад сонсголонтой гэж. Хорин хэдхэн л настай болохоор гэнэн цайлган хүүхэд мэт зөөлөн гэрэлтэй ажээ. Аав юм уу, ахыгаа халамжлах мэт хүндлэх нь уяраахуйн дээд ээ.

Шөнийн ээлжийн ажилтай гэлээ. Маргааш би яаж Нарита орох билээ гэж санаа зовлоо. Харин бүсгүй хэвлүүхнээр “та чаднаа, өөртөө л итгэлгүй байна даа” гэж үгүүлэв.

Чингээд намайг дагуулан явж, Комагоме буудлаас яаж Ниппори буудалд хүрэх, тэндээсээ хэрхэн Наритад очихыг дээд зэргийн ойлгомжтойгоор, туршлагатай сурган хүмүүжүүлэгчийн адилаар зааж бичиж өгөхөд сэтгэл цэлмэв. 100% ойлгомжтой! Beautiful Mind кинонд эрдэмтэн Нэшийн онгод орж буй мэт л хэрэгтэй бүхэн минь түм түжигнээн, бум бужигнаан дундаас тодрон гялалзвай. Одоо бол би Японд хаанаас ч хаашаа зорчиж чадах мэт. Гол дүрмүүдийг ойлгочихсон юм чинь. Танхил хөөрхөн дүү намайг практик хийлгэн дасгалжуулж, буцаан Комагоме станцид хүргэж өгөөд, ажилдаа явахдаа баахан захиас хэлж сануулж, түлхүүрээ өгөөд “Та сайхан амарч хоноод, маргааш өглөө хаалгаа түгжээд, түлхүүрээ нөгөө газар орхичихоод яваарай” гэвэй.

Комагомэ буудлын дэргэдхи нарийн гудамжаар цээж дүүрэн амьсгалж, сэтгэл өндөр алхлан буцвай.

Маргааш нь дэншанд суухын оронд будилж Скайлайнерт сууж орхисон ч, ажиггүй Нарита орж, онгоц руу гарах хаалгандаа хүрэв. Далай ламтан бидэнтэй хамт Монгол руу явна аа!

Буцах замдаа би алимад сайхан энерги, сэтгэгдлээр халгиж цалгин явлаа. Монголчууд аа, бид нэг үндэстэн, бид ахан дүүс шүү!

Ч.Мөнхбаяр

2017.11.16.

730 Comments

  2. Hiya, I am really glad I have found this info. Today bloggers publish only about gossips and internet and this is really irritating. A good blog with exciting content, that is what I need. Thanks for keeping this web site, I will be visiting it. Do you do newsletters? Can not find it.

  5. Hi, i think that i saw you visited my site so i came to “return the favor”.I am trying to find things
    to enhance my site!I suppose its ok to use some of your ideas!!

  9. I was curious if you ever considered changing the structure of your blog?
    Its very well written; I love what youve got to say. But maybe you could a little more in the way of content
    so people could connect with it better. Youve got an awful lot
    of text for only having 1 or two images. Maybe you
    could space it out better?

  11. Sweet blog! I found it while browsing on Yahoo News. Do you have any tips on how to get listed in Yahoo News?

    I’ve been trying for a while but I never seem to get there!

    Thanks

  12. Today, while I was at work, my sister stole my iphone and tested to see if it can survive a
    twenty five foot drop, just so she can be a youtube sensation. My
    iPad is now destroyed and she has 83 views.
    I know this is completely off topic but I had to share it with someone!

  13. Currently it looks like Drupal is the preferred blogging platform available right now.
    (from what I’ve read) Is that what you’re using on your blog?

  14. It’s very straightforward to find out any
    topic on net as compared to books, as I found this piece of writing at this site.

  15. What i do not understood is in reality how you’re now not actually a lot
    more neatly-liked than you might be now. You’re so intelligent.

    You understand thus significantly in the case of this topic, produced me in my view consider
    it from so many varied angles. Its like women and men don’t seem to be involved until
    it’s one thing to do with Lady gaga! Your personal
    stuffs great. All the time deal with it up!

  16. A motivating discussion is definitely worth comment.
    I believe that you ought to write more about this subject, it may not be a taboo subject but generally people don’t speak about
    these topics. To the next! All the best!!

  17. I know this if off topic but I’m looking into starting my own weblog and
    was wondering what all is needed to get setup? I’m assuming having
    a blog like yours would cost a pretty penny? I’m not very web smart
    so I’m not 100% positive. Any recommendations or advice would be greatly
    appreciated. Kudos

  20. Unquestionably believe that which you stated. Your
    favorite justification seemed to be on the net the easiest thing to be aware of.
    I say to you, I certainly get irked while people think
    about worries that they just do not know about.

    You managed to hit the nail upon the top and also defined out the whole thing without
    having side effect , people could take a signal. Will likely be back to get more.
    Thanks

  22. I haven?¦t checked in here for a while since I thought it was getting boring, but the last several posts are good quality so I guess I will add you back to my everyday bloglist. You deserve it my friend 🙂

  23. I don’t even know how I finished up right here, but I believed
    this submit was once great. I do not realize who you might be but definitely you are going to a
    well-known blogger in case you aren’t already.
    Cheers!

  24. Hey just wanted to give you a quick heads up.
    The text in your post seem to be running off the screen in Opera.

    I’m not sure if this is a formatting issue or something to do with browser compatibility but I figured I’d post to let
    you know. The layout look great though! Hope you get the problem resolved soon. Cheers

  25. It is perfect time to make some plans for the longer term and it’s time to be happy.
    I have learn this put up and if I may I want
    to counsel you some fascinating issues or tips.
    Perhaps you can write subsequent articles regarding
    this article. I want to learn more issues approximately it!

  28. Great blog here! Also your site loads up very fast!
    What host are you the usage of? Can I am getting your associate hyperlink to your host?
    I want my website loaded up as fast as yours lol

  30. Today, I went to the beachfront with my kids. I found a sea shell and gave it to my 4 year old daughter and said “You can hear the ocean if you put this to your ear.”
    She placed the shell to her ear and screamed.
    There was a hermit crab inside and it pinched her ear. She never
    wants to go back! LoL I know this is completely off topic
    but I had to tell someone!

  31. I’ll immediately grasp your rss as I can’t to
    find your e-mail subscription link or newsletter service.
    Do you have any? Kindly permit me know so that I could subscribe.
    Thanks.

  151. Wonderful blog! I found it while surfing around on Yahoo News.
    Do you have any tips on how to get listed in Yahoo News?
    I’ve been trying for a while but I never seem to get there!
    Cheers

  157. Hi there i am kavin, its my first time to commenting anyplace, when i readthis article i thought i could also make comment due to this sensible article.

  162. Great work! This is the kind of info that should be shared around the web.
    Shame on the seek engines for no longer positioning this post upper!
    Come on over and talk over with my site . Thanks =)

  165. I always used to study piece of writing in news papers but now as I am a
    user of web thus from now I am using net for
    articles or reviews, thanks to web.

  249. Excellent goods from you, man. I have understand your stuff prior to and you are simply too excellent.
    I actually like what you have received right here, certainly like what you’re saying and the way through which you say it.
    You are making it entertaining and you still take care of to stay it sensible.
    I can’t wait to learn far more from you. This is really a terrific web site.

  347. tight relative cheap viagra usa without prescription extremely population cheap viagra usa without prescription easily phrase viagra
    truly pick [url=http://viacheapusa.com/#]viagra for sale[/url] full neck viagra for sale above positive http://viacheapusa.com/

  364. Всем известно, сколько путь в поездепочасту становится решающим, и это не ненамеренно: человек, который служит своего рода «жилеткой», выслушивает беспристрастно, дает трезвые советы и помогает определиться всложных жизненных ситуациях. Наш аналог чата– вашвагон в экспрессе дальнего следования, а ваш товарищ – тоточень попутчик. В Россию приходят совершенно новыестандарты общения, и наш вебчат – солоиз самых ярких.Соблазн бесплатного чатрулет паки и в книга, который пользоваться все его функции сможет абсолютно всякий человек.Совершенно не обязательно обретаться продвинутым пользователем Интернета,для освоить правила чата Рулетки.Переходы через одной функции к другой происходят резво и не содержат никаких препятствий, а это следовательно, который многие вовлекаются в такой тип общения.Кучка, разделенное по принципу обстановка к томуиначе иному его слою, порой ставит довольно жесткие рамки.Начинать, а дружба в видеочате дарит шанс преступить все существующие общественные условности и случаться тем, кемхочется. Застенчивые и решительные, яркие и блеклые, умные ине сильно – все мы люди, жаждущиеобщения и находящие в нем свое зерно.В России сегодняшней довольномасса людей, которые готовы общаться таким интересным образом и вырывать в нем избыток преимуществ длясебя. Использование русского видеочата даром становитсявозможным непосредственнобезотлагательно, не стоит ждать!Вебкам моделей, действительно, интересует, с кем им предстоит общаться, поэтому и возникает такой известный проблема:кто и зачем приходит в видеочат?Отзыв, казалось бы, лежит на поверхности – это мужчины,и ищут они то, чего им не хватает в обычной жизни.Однако всетаки посетители чата – разные, ипричины заходит для сайт у них, соответственно, свои.Попробуем разобраться в этом вопросе.Чтобы чего мужчинам нуженвидеочат? Чтобы чего мужчинам нужен видеочат?У взрослого человека проживание частопревращается в рутину: однообразные будни, когда отдельный погода ожидаешь выходных, а в день не остается сил предпринимать чем-то действительно захватывающим.У многих людей к этому прибавляется кромеи отсутствие личной жизни и обширного круга друзей.Что же поступать, буде день скучны и однообразны,и не хватает чего-то нового, чувств, вызова, экстрима, острых ощущений.Интернет и разнообразные развлечения, которые предлагает Всемирная Паутина, помогают найти выходиз данной ситуации.Таким образом, в чате позволительно встретить мужчин, которым чего-то нехватает в обычной жизни, которые пришли развеяться, понимать что-то новость, отвлечься от рутины, отдохнуть.Они ищут новых ощущений и ждут от моделей чего-то необычного или даже пикантного.Трескать и другая категория мужчин – они,извращенно, хотят поговорить, поделиться историями из своейжизни, попросить совета.Причиной пребывания в чате часто становится недостаток широкого круга знакомых либо постоянная занятость, когда для первом месте стоит работа, а времени начинать друзей и исследовать спутницужизни простой нет. Минуты вечернего разговора с вебкам моделью превращаютсяв настоящую отдушину! Все попадаются в чате и искатели халявы, и не самые адекватные обида, и хамы –совершенно же в Интернете повстречаться может кто угодно.Однако у вебкам модели есть прерогатива заблокировать неугодногоклиента – безраздельно клик мышкой и вуаля!Делить баны направо и налево, конечно, не нужно, однако наказать того, кто заслужил, стоит – оградите себя через мужчин, которые будут только портитьнастроение и мешать работать.

  398. The funds will be transferred directly into your account in just a
    day’s time as soon as the confirmation is over. Fill the form with accurate personal
    information as if your name and phone number.

    These loans are given from the lenders in just 24 hours and don’t need any paper
    lenders would need one to send the documents through can avoid
    these documents by picking a no fax payday lender giving these financing
    options wouldn’t wish any documents at all.

  400. Pretty nice post. I just stumbled upon your blog and wished to say that Ihave really enjoyed browsing your blog posts. After all I will be subscribing to your rss feed and I hope you write again verysoon!

  401. For something you will need to have in mind the facts and figures
    in like manner have the ability to judge independently what’s being advertised, how’s being packaged
    and why (or otherwise) has offered in the certain way.

    People usually make this happen given that they could possibly be paying more rate of interest
    through replacing to a different they can save more
    money and may utilize those funds for a number of purposes.

    You can use the cash for what you may want it for, be it for overdue bills, car repairs, payment or
    perhaps for a vacation.

  404. Hi my loved one! I wish to say that this article is amazing, nice written and come with almost all important infos. I would like to see extra posts like this .

  409. Thesе loans as welⅼ aѕ thеiｒ lenders јust don’t jᥙѕt ɡive aᴡay loans գuickly.
    Ⴝ᧐ I ϲould now give an upfront payment to my contractor tо find tһｅ ԝork startｅd.
    It may take fгom two hourѕ tо two trading daуs foг that
    amount of tһe loan to have credited.

  456. como ganhar na lotofacil acertar na lotofacil ganhar na lotofacil como ganhar na lotofacil de verdade como ganhar na lotofacil sempre como ganhar na lotofacil 2020 como ganhar na lotofacil 100 garantido dicas lotofacil como acertar na lotofacil dicas para ganhar na lotofacil

  474. como ganhar na lotofacil, acertar na lotofacil, ganhar na lotofacil, como ganhar na lotofacil de verdade, como ganhar na lotofacil sempre, como ganhar na lotofacil 2020, como ganhar na lotofacil 100 garantido, dicas lotofacil, como acertar na lotofacil, dicas para ganhar na lotofacil

  475. como ganhar na lotofacil, acertar na lotofacil, ganhar na lotofacil, como ganhar na lotofacil de verdade, como ganhar na lotofacil sempre, como ganhar na lotofacil 2020, como ganhar na lotofacil 100 garantido, dicas lotofacil, como acertar na lotofacil, dicas para ganhar na lotofacil

  476. como ganhar na lotofacil, acertar na lotofacil, ganhar na lotofacil, como ganhar na lotofacil de verdade, como ganhar na lotofacil sempre, como ganhar na lotofacil 2020, como ganhar na lotofacil 100 garantido, dicas lotofacil, como acertar na lotofacil, dicas para ganhar na lotofacil

  477. como ganhar na lotofacil, acertar na lotofacil, ganhar na lotofacil, como ganhar na lotofacil de verdade, como ganhar na lotofacil sempre, como ganhar na lotofacil 2020, como ganhar na lotofacil 100 garantido, dicas lotofacil, como acertar na lotofacil, dicas para ganhar na lotofacil

  533. I think other web site proprietors should take this web site as an model, very clean and magnificent user genial style and design, let alone the content. You are an expert in this topic!

  538. It’а†s actually a nice and helpful piece of info. I am satisfied that you simply shared this useful information with us. Please stay us up to date like this. Thank you for sharing.

  543. That is a very good tip particularly to those new to the blogosphere. Short but very accurate information Thanks for sharing this one. A must read article!

  544. Your style is unique compared to other people I ave read stuff from. Thank you for posting when you have the opportunity, Guess I will just book mark this page.

  545. Please forgive my English.Wow, fantastic blog layout! How lengthy have you been running a blog for? you made blogging glance easy. The entire look of your website is fantastic, let alone the content!

  549. That is very fascinating, You are a very professional blogger. I ave joined your rss feed and sit up for searching for more of your great post. Also, I have shared your web site in my social networks

  550. magnificent points altogether, you just won a brand new reader. What may you suggest in regards to your publish that you made a few days ago? Any sure?

  561. This is an amazing feature that will bring in a new kind of flexibility for the operators who want to create targeted promotion since the funds are for a specific game.
    online casino Size of casino bonus and the wagering requirement the two most important factors to take into consideration when searching for the best casino bonuses at online casinos.

  563. Sweet blog! I found it while browsing on Yahoo News. Do you have any suggestions on how to get listed in Yahoo News? I ave been trying for a while but I never seem to get there! Thank you

  567. Even though our company has never been selling the cheapest works because of their top quality, we promise that each student can afford to buy academic solutions from us.
    write my paper Ideas conveyed by the author in a term paper should flow smoothly and the message of a custom paper should be supported with examples and evidence based on a solid theoretical ground.

  568. Wow, amazing weblog format! How long have you ever been running a blog for? you made running a blog glance easy. The full glance of your site is fantastic, let alone the content!

  576. Avail our discounted paper writing assistance without the fear of privacy and security because our services are meant to offer you relaxation and for that, we take care of every aspect of it. paper writer After all, this saves you from all the hassles of writing, understanding types of writing styles, citation styles, obtaining information from various sources etc.

  577. Essay yellow book compare and contrast literature essay, describe your friend essay spm essay about nursing theory, advantages of english as a global language essay essay and letter for ssc cgl. custom paper We have done research on topics such as research papers about technology, research papers on climate change, research papers on nursing and many more in just a few hours.

  578. Some students do not need to buy essays written from scratch, but simply need an editor who will be able to make all necessary changes to a paper of 1500, 2000, or words to make it perfect. paper help Even though you are perhaps not familiar enough with these requirements or they seem excessively complicated, our experienced writers find this not as hard as you do.

  580. We are happy for you to check out our site, to read the reviews that have been written on trusted review sites, and to contact us with any questions you have. write my paper Therefore, there has always been a need for a creative technique that would avail such purpose, and make learning process interesting and not too complicated.

  591. in the next Very well written information. It will be valuable to anyone who employess it, including me. Keep doing what you are doing ? for sure i will check out more posts.

  592. Thanks for another wonderful article. Where else could anyone get that kind of info in such an ideal manner of writing? I ave a presentation next week, and I am on the look for such information.

  593. This article examines these restraints during the late medieval period when demographic conditions were particularly favourable to female inheritance. thefereviewcourse Using machine learning, generic knowledge of logistics processes can be extracted and used to predict future scenarios.

  595. I wanted to thank you for this great article, I definitely loved each and every little bit of it. I ave bookmarked your internet site to look at the newest stuff you post.

  600. This very blog is obviously entertaining as well as amusing. I have picked helluva interesting things out of this blog. I ad love to go back again and again. Thanks a lot!

  601. Vaud, a man of imposing stature who speaks with the accent of the canton and listens all day long to the statements of the defendants. the fe review course All the young boys were definitely totally excited to learn them and have in effect seriously been using these things.

  605. On the other hand, the daily care or self-care is learned, therefore, it has some items in its evolution. thehexagon.org All the young boys were definitely totally excited to learn them and have in effect seriously been using these things.

  611. Mann nicht schwer auch mal abzuschalten und zu entspannen, wobei es auch ihm sehr gut tut, wenn er es schafft. thunkzine.com I could possibly have gone through in the absence of these information shared by you on such area of interest.

  612. Quando si accende l apparecchio per la prima volta, si segue una procedura guidata per la prima installazione. muahangtaigia.info When you book your accommodation from our offer you also get professional service and support during your booking procedure and during your stay.

  613. Online zur auswahl stehen einzigartige orakelspiele wie ein ja oder nein, mit karten, horoskop, traum oder ein hexenorakel. institutosomosiguais I would declare that many of us readers are rather endowed to live in a useful website with very many outstanding professionals with interesting solutions.

  620. Wow! This could be one particular of the most useful blogs We have ever arrive across on this subject. Actually Excellent. I am also an expert in this topic so I can understand your hard work.

  640. This article gives the light in which we can observe the reality. This is very nice one and gives in-depth information. Thanks for this nice article.

  643. This is a really good tip especially to those fresh to the blogosphere. Short but very precise info Thanks for sharing this one. A must read post!

  644. The account aided me a acceptable deal. I have been a little bit acquainted of this your broadcast offered bright clear

  647. You have made some really good points there. I checked on the internet to learn more about the issue and found most people will go along with your views on this web site.

  649. Thank you for the good writeup. It in fact was a amusement account it. Look advanced to more added agreeable from you! By the way, how can we communicate?

  653. Keep up the superb piece of work, I read few articles on this internet site and I think that your site is real interesting and holds circles of excellent information.

  654. Your style is really unique in comparison to other people I ave read stuff from. Thanks for posting when you have the opportunity, Guess I all just book mark this blog.

  666. There is definately a great deal to know about this issue. I really like all of the points you have made.

  667. Pretty nice post. I just stumbled upon your blog and wanted to say that I ave truly enjoyed browsing your blog posts. In any case I all be subscribing to your feed and I hope you write again soon!

  675. This awesome blog is no doubt educating additionally informative. I have picked up many helpful things out of this amazing blog. I ad love to come back again soon. Thanks a lot!

  682. Wow, fantastic blog format! How long have you ever been blogging for? you made running a blog look easy. The entire glance of your website is magnificent, let alone the content material!

  683. I think other site proprietors should take this website as an model, very clean and excellent user genial style and design, let alone the content. You are an expert in this topic!

  686. It as best to take part in a contest for the most effective blogs on the web. I will advocate this website!

  694. Normally I do not read article on blogs, but I wish to say that this write-up very compelled me to try and do so! Your writing taste has been amazed me. Thanks, very great post.

  706. Wow! This can be one particular of the most useful blogs We have ever arrive across on this subject. Actually Great. I am also a specialist in this topic so I can understand your effort.

  711. This is really interesting, You are a very skilled blogger. I have joined your feed and look forward to seeking more of your excellent post. Also, I ave shared your website in my social networks!

  717. It seems like you are generating problems oneself by trying to remedy this concern instead of looking at why their can be a difficulty in the first place

  720. This is really interesting, You are a very skilled blogger. I have joined your feed and look forward to seeking more of your great post. Also, I have shared your web site in my social networks!

  724. Passion in one as true talent is impressive. Writers today usually have little passion about what they write, but you are a unique and great writer. I am glad to see that writers like you exist.

497 Trackbacks / Pingbacks

  1. Google
  2. rechargeable rabbit vibrator
  3. vibrator
  4. female dildo
  5. Ford Ranger Raptor Bình Dương
  6. Grey Cup Watch Here
  7. free apps download for windows 10,
  8. free apps download for windows 10,
  9. best cbd oil for pain
  10. VIAGRA
  11. Gizmoist.com
  12. best sex machine
  13. anal sex toy
  14. rabbit massager
  15. best cbd oil for pain
  16. best cbd oil for pain
  17. XXX VIDEO
  18. best penis extension
  19. robux free
  20. games friv 2020
  21. FREE PORN
  22. cbd oil for depression
  23. business phone number service
  24. pest control newmarket (647) 988-5034
  25. BUY VIAGRA
  26. Anime Batch
  27. free download for pc windows
  28. free app for pclaptop app free download
  29. app download for pc
  30. free download for windows 7
  31. فیلم سکسی ایرانی
  32. sinonim ob#ekt
  33. sex toys for men
  34. male sex toys
  35. Party & Co
  36. cbd oil for sleep
  37. cock ring
  38. VIAGRA ONLINE CHEAP
  39. lớp học trang điểm
  40. anal sex kit
  41. try me bitch ;)
  42. anal plug
  43. top rabbit vibe
  44. storeholidayhours.org
  45. https://locationsnearmenow.net/
  46. PORN DOWNLOAD
  47. smart devices
  48. ROBUX GENERATOR
  49. adam and eve sex toys
  50. ABP-936
  51. triple pleasure rabbit
  52. visit
  53. 더킹카지노
  54. 퍼스트카지노
  55. best strap on dildos
  56. MKMP-315
  57. stop sinning
  58. 예스카지노
  59. 퍼스트카지노
  60. 더나인카지노
  61. rottweiler puppies germany
  62. waterproofing mumbai
  63. Why. Who
  64. Rottweiler puppies for sale in north Louisiana
  65. BEST TUBE PORN SITE
  66. Livesex
  67. online research repository
  68. satisfyer pro
  69. vibrator
  70. wireless panty
  71. vibrating rabbit
  72. finger vibrator for women
  73. couples dual pleasure ring
  74. best penis ring
  75. DRUGS
  76. photographer in hyderabad
  77. what is ketamine
  78. Hydrocodone online
  79. Rivers State
  80. Sims villa condo
  81. dank vapes carts
  82. sex
  83. real skin dildo
  84. san diego fitness trainer
  85. prepaidgiftbalance.com register
  86. magic shop
  87. cbd oil near me
  88. best cbd oil for sleep
  89. dl2200
  90. best cbd oil for pain
  91. female vibrator
  92. suits hoodie Jump suit plus size dressestailor near mebespoke
  93. watches for women
  94. increase DR
  95. electric motorcycles
  96. https://blockchainafrica.site/
  97. one.walmart.com
  98. fake pussy
  99. rechargeable prostate toy
  100. best cbd oil for pain
  101. Nairaland Celebrities
  102. Odogwu Blog
  103. LINKS:
  104. download free apps apk for pc
  105. free download for windows 10
  106. apps download for windows 7
  107. free download for windows 10
  108. she said
  109. app apk for windows 8
  110. agence seo montreal
  111. free apps download for windows 10
  112. Dank carts
  113. strap-on
  114. Outsourced Hosting Support
  115. https://merrydrug.net/
  116. best cbd capsules
  117. best cbd oil for sleep
  118. best cbd gummies
  119. Money for sale
  120. Pressure cleaning
  121. https://justpaste.it/3slts
  122. realistic male stroker
  123. wand vibrator
  124. best finger massager
  125. power washing services
  126. mimai beach
  127. anal butt plugs
  128. connectivasystems scam
  129. https://www.mygiftcardsiteusa.com/
  130. نقل عفش
  131. Free Ads
  132. cbd oil
  133. trading
  134. Weed Strains
  135. Buy Marijuana Online
  136. massage near me
  137. Free Robux here
  138. canopy growth news
  139. satta king zoom
  140. ptv live
  141. thrusting anal toy
  142. increase DR fast
  143. viagra
  144. viagra
  145. detoxes for belly fat
  146. Lakeisha Riney
  147. HellPorno
  148. Brass Knuckles Vape
  149. Top Markets Info
  150. best sex toys
  151. Dank Vapes
  152. How Much is Joel Osteen Ticket
  153. Joel Osteen Tours
  154. نقل عفش
  155. agence digitale paris
  156. la voix mixte
  157. cannabis oil for sale
  158. cbd oil
  159. Кошкин дом
  160. buy google hacklink
  161. Shoes
  162. hacksaw blade distributors
  163. London Music
  164. LogoDaliL Egypt Business Directory
  165. Pineapple Kush
  166. tote bag
  167. vapor shops near me
  168. roblox
  169. VISA FOR INDIA
  170. myprepaidcenter.com card activation
  171. good lawyer
  172. Can I buy hosting without domain
  173. indian visa online
  174. india visa application
  175. Order Xanax online
  176. https://www.pearltrees.com/ladlausama/item284927351#l184
  177. how many letters in russian alphabet
  178. virtual visa card buy for google AdWords
  179. Application Development Support
  180. Cloud Infrastructure Jersey
  181. mobile price in bangladesh
  182. guitar licks
  183. how to use a vibrating cock ring
  184. Lunch Places Perth
  185. where can i post my blog for free
  186. how to make sex toy
  187. https://counterfeitmoneyforsale.online/
  188. https://foknewschannel.com/keeping-your-rugs-tidy-for-better-wellness/
  189. module prestashop dropshipping
  190. Malaysia Online Casino
  191. Mobile App Development
  192. Buy Mdma Powder Online
  193. Cyber Security Expert in India
  194. catollux.md
  195. Politics
  196. high cbd hemp clones for sale
  197. sàn forex uy tín
  198. huge dildos
  199. legal steroids uk
  200. MrPornGeek
  201. black harness
  202. https://teleadreson.com/mold-removal-akron,grant-st,-akron,-oh,-44311-TGyKAExsigA.html
  203. https://www.gofirstcoast.com/united-states/bakersfield/home-services/mold-removal-bakersfield
  204. acne dermatologist
  205. electrical panel upgrade
  206. cbd oil near me
  207. fapidy.com
  208. Office Phones
  209. Refacciones para maquinas de coser
  210. Medical Marijuana
  211. тест на дюзи
  212. private chef
  213. http://socgorod74.ru/forum/?PAGE_NAME=profile_view&UID=99474
  214. roof wash
  215. free video streaming
  216. computerschrott ankauf
  217. Royal CBD 1000mg
  218. CBD gummies for anxiety
  219. CBD oil for sale
  220. naasongs
  221. free download for windows 8
  222. pc games free download for windows 7
  223. free download for windows 10
  224. apk for windows 10 download
  225. free download for pc windows
  226. Dank cartrifges
  227. Wondershare Recoverit Crack
  228. Pegging sex toys
  229. erectile dysfunction treatment
  230. James Martinos
  231. strap on dildo
  232. is CBD legal
  233. https://royalcbd.com/cbd-isolate-vs-full-spectrum-broad-spectrum/
  234. mua bán nhà đất quy nhơn
  235. brothel
  236. Albion Indiana
  237. Shopping Challenge
  238. https://diamondcleaningusa.com/carpet-cleaning/
  239. cheap corgi puppies for sale
  240. free crm for architectural firm
  241. Fundmerica
  242. best CBD oil
  243. furniture shops in gurgaon
  244. CBD products near me
  245. best CBD store
  246. how to make a pocket pussy
  247. Vancouver movers - 2120 Kingsway #102, Vancouver, BC V5N 2T5
  248. Vape Shop Near Me
  249. MyInforms
  250. Golden Conure Parakeet
  251. waterproofing painted walls
  252. singapore trip with family
  253. click here
  254. best male stroker
  255. bdsm toys
  256. russian authors
  257. kiu
  258. beginner sex toys
  259. Loan App Phone Number
  260. rechargeable rabbit vibrator
  261. we vibe
  262. andaman food prices
  263. digital marketing company in belapur
  264. русские сказки
  265. tata term insurance policy
  266. best male masturbator
  267. virtual visa card
  268. nigeria mp3
  269. india medical attendant visa
  270. attractive girls shows
  271. dank cartridges
  272. Buy Weed Online
  273. new release dvds
  274. couple sex live
  275. sexshows
  276. sexy
  277. CBD gummies
  278. mortgage broker coquitlam
  279. Smoke Shop
  280. https://royalcbd.com/product/cbd-oil-250mg/
  281. https://royalcbd.com/shop/
  282. https://royalcbd.com/blog/
  283. working from home jobs
  284. Coinpunk
  285. coinchomp
  286. Cat Girl Playroom
  287. Business Apps
  288. THC VAPE OIL FOR SALE
  289. Google
  290. buy reptiles online
  291. Teacup Dogs for sale
  292. mp3juice
  293. mortgage broker vancouver
  294. French bulldog for sale near me
  295. Thc vape juice
  296. English bulldog puppies for sale near me
  297. mini corgi puppies for sale
  298. Keynote Public Speaker
  299. Dich tieng Trung
  300. http://buycounterfeitmoneyonline.net
  301. Puppies for sale
  302. cheap boxer puppies for sale
  303. rottweiler for sale
  304. Siberian husky for sale
  305. xxl pitbull puppies for sale cheap
  306. bullmastiff puppies for sale near me
  307. clit vibrator
  308. border collie
  309. german shepherd puppies for sale near me
  310. hijama birmingham
  311. Buy weed online
  312. can you order ketamine online
  313. https://5starlegitdocuments.com/our-services/birth-certificate/
  314. snapdeal anniversary lucky draw 2019
  315. Buy cannabis online
  316. silicone vibrator review
  317. CBD
  318. CBD
  319. CBD
  320. CBD
  321. CBD
  322. CBD
  323. CBD
  324. CBD
  325. CBD
  326. CBD
  327. CBD
  328. CBD
  329. CBD
  330. CBD
  331. how to use a sex toy
  332. how to wear a strap on
  333. Snapdeal Lucky draw winners name
  334. corporate office headquarter
  335. buy CBD oil
  336. best CBD oil
  337. best CBD oil
  338. buy CBD oil
  339. CBD oil for sale
  340. CBD oil for sale
  341. best CBD oil
  342. best CBD oil
  343. CBD oil
  344. buy CBD oil
  345. buy CBD oil
  346. buy CBD oil
  347. best CBD oil
  348. buy CBD oil
  349. buy CBD oil
  350. CBD oil
  351. CBD oil
  352. magic wand vibrator
  353. https://freereviewnow.com/
  354. penis ring plug
  355. buy CBD
  356. buy CBD
  357. best CBD
  358. best cbd
  359. royal cbd products
  360. JUULPODS NEAR ME
  361. Exotic carts
  362. CBD gummies
  363. Juul pods
  364. CBD gummies
  365. CBD gummies
  366. free download for windows 7
  367. free games download for windows 8
  368. free download for pc windows
  369. app free download for windows 7
  370. free download for laptop pc
  371. apps download for pc
  372. free apps for pc download
  373. app for pc
  374. free windows app download
  375. free pc games download
  376. apps for pc
  377. apps for pc download
  378. apps download for pc
  379. free app for pclaptop
  380. apps for pc download
  381. free games download
  382. free games download
  383. app free download for windows 7
  384. fabhotels discount coupon code
  385. nill
  386. mobile app development company in usa
  387. best oral stimulator
  388. realistic masturbator
  389. Deep Spin Poster
  390. BanBao vergelijken
  391. suction cup dildo
  392. THC Oil
  393. CBD oil 1000mg
  394. CBD gummies
  395. CBD oil 2500mg
  396. penis ring review
  397. huge dong
  398. cannabis culture
  399. yusufçuk kolye
  400. using pocket pussy
  401. Financial Integrity of Business
  402. most realistic stroker
  403. giant dildo
  404. hairdressing scissors
  405. beste rijschool rotterdam
  406. CBS oil benefits
  407. Dank Cartridges
  408. barbering scissors
  409. left handed scissors
  410. Google
  411. hairdressing scissors icandy
  412. Phone Number
  413. icandy hairdressing chinese scissors
  414. cbd oil Australia
  415. how to make quick money
  416. Ants exterminators
  417. grid tie inverter
  418. online payday loans
  419. mens rings online
  420. best selling rabbit vibrators
  421. free games download for pc
  422. pc app
  423. app free download for windows 10
  424. free app for pc download
  425. free download for pc windows
  426. app free download for windows 7
  427. free download for pc windows
  428. free download for windows 8
  429. free download for pc
  430. free games download for pc
  431. apps for pc
  432. free apps for pc download
  433. app free download
  434. free download for windows 8
  435. moon rocks
  436. virtual card with bitcoin
  437. Rick simpson oil for sale
  438. buy cannabis oil
  439. ukraine study visa
  440. hairdressing scissors matsui
  441. Financial Advisor Omaha
  442. best CBD oil
  443. Scrap Car Removal - 1510 Hastings Crescent SE, Calgary, AB T2G 4C9
  444. calgary cash for cars
  445. professional hairdressing scissor brands
  446. minoxidil 15%
  447. best CBD gummies
  448. CBD gummies
  449. proxy website
  450. CBD oil 2500mg
  451. buy CBD oil
  452. Royal CBD oil 500mg
  453. Royal CBD gummies
  454. Royal CBD gummies 10mg
  455. Royal CBD
  456. RoyalCBD
  457. Royal CBD products
  458. Royal CBD
  459. carte prepagate
  460. CBD for sale
  461. chloroquine 250mg
  462. paddle board rental
  463. Jeremy clarkson house
  464. weed stores near me
  465. male p spot massager
  466. vedo yumi
  467. self-quarantine
  468. realistic masturbator
  469. realistic vibrators
  470. best CBD capsules
  471. best CBD oil
  472. Royal CBD gummies
  473. CBD pills
  474. CBD cream
  475. levitra generic
  476. CBD gummies
  477. Green Ganja Shop
  478. fetish dildo
  479. big white dildo
  480. penis sleeve
  481. anal sex
  482. dank vapes
  483. Domestic Flour mill
  484. CBD products
  485. Royal CBD
  486. best CBD oil
  487. best cbd cream for pain
  488. best cbd cream for pain
  489. African grey parrot
  490. Gun shop near me
  491. Buy Weed Online
  492. ventolin no prescription
  493. Buy Research Chemicals Online
  494. viagra generic
  495. cbd oil for pain
  496. full spectrum cbd oil
  497. ciprofloxacin virus

Comments are closed.